ناصر تقوایی (زاده ۱۴ دی ۱۳۲۰ در آبادان – درگذشته ۱۶ شهریور ۱۴۰۲) کارگردان، نویسنده و مستندساز برجسته ایرانی بود. برای آشنایی بیشتر و دریافت اطلاعات کامل تر، همراه ما در وب سایت مجله خبری الاتحاد باشید.
| نام | ناصر تقوایی |
|---|---|
| تولد | ۲۲ تیر ۱۳۲۰ (۱۳ ژوئیه ۱۹۴۱ میلادی) |
| محل تولد | آبادان، استان خوزستان، ایران |
| قد | ۱۸۷ سانتی‌متر |
| وزن | ۸۳ کیلوگرم |
| ملیت | ایران |
| تحصیلات | دیپلم ریاضی – مدرسه رازی آبادان |
| شغل‌ها | کارگردان، فیلمنامهنویس، نویسنده، مستندساز |
بیوگرافی ناصر تقوایی
ناصر تقوایی در ۲۲ تیر ۱۳۲۰ در آبادان متولد شد.برخی منابع اشاره می‌کنند که زادگاه دقیقش روستای عرب‌نشین “سعدونی” در جنوب شرقی آبادان بوده است.پدرش، علی، کارمند اداره گمرک بود و به همین دلیل در دوران کودکی ناگزیر بود به همراه پدر در مسیرهای گمرکی سفر کند.
ناصر تقوایی کیست
نام کامل : ناصر تقوایی
متولد : ۲۲ تیر ۱۳۲۰ (۱۳ ژوئیه ۱۹۴۱ میلادی)
محل تولد : آبادان، استان خوزستان، ایران
ناصر تقوایی چه کسی هست
ناصر تقوایی (۱۳۲۰–۱۴۰۴) یکی از مهم‌ترین کارگردانان، نویسندگان و مستندسازان ایران بود که با تلفیق نگاه ادبی، احساس محلی و دغدغه‌های اجتماعی، آثاری خلق کرد که فراتر از مرزهای ژانر، در تاریخ سینما جایگاه ویژه‌ای یافته‌اند.
او را غالباً «فیلمساز مؤلف ایرانی» می‌نامند؛ یعنی کسی که اثرش حامل امضای شخصی است و نه صرفاً محصول سفارش یا مصلحت‌های متداول.
ملیت ناصر تقوایی
ملیت ناصر تقوایی ایرانی است.
اصالت ناصر تقوایی
ناصر تقوایی در آبادان، استان خوزستان به دنیا آمده است.
سن ناصر تقوایی
ناصر تقوایی متولد ۲۲ تیر ۱۳۲۰ (۱۳ ژوئیه ۱۹۴۱ میلادی) در آبادان است. سن او ۸۵ سال است.
ناصر تقوایی کارگردان
تقوایی در ۱۹ یا ۲۲ تیر ۱۳۲۰ (بر اساس منابع مختلف) در آبادان، و در منطقه‌ای نزدیک به روستای سعدونی (در جنوب شرقی آبادان) به دنیا آمد.
پدر او، علی، کارمند اداره گمرک بود و به همین دلیل خانواده چند بار به مناطق مرزی و جنوبی سفر کردند. این سفرها فرصت آشنایی با تنوع فرهنگی، مردم‌شناسی محلی و زوایای کمتر دیده شده از زندگی روزمره را برای او فراهم کرد تجربه‌ای که بعدها در کارهای او نمود یافت.
زندگینامه ناصر تقوایی
ناصر تقوایی در تیرماه سال ۱۳۲۰ شمسی در آبادان به دنیا آمد. برخی منابع دقیق‌تر می‌گویند که وی در روستای سعدونی، واقع در جنوب شرقی آبادان متولد شده است و منطقه‌ای عرب‌نشین بوده است.
پدر او، علی تقوایی، کارمند اداره گمرک بود و به همین دلیل زندگی خانواده به علت ماموریت‌های شغلی پدر، گاه به گاه با جابه‌جایی همراه بود.
زندگی ناصر تقوایی
در دوران کودکی، علاقهٔ او به نوشتن و عکس گرفتن شکل گرفت. گفته شده معلمان دوران مدرسه‌اش از انشاهایش تمجید می‌کردند و یکی از آن‌ها دوربینی به او هدیه داد که نقطه شروع توجه او به تصویر بود.
تحصیلات او در آبادان گذشت و از مدرسه «رازی» فارغ‌التحصیل شد. مدرک دیپلم ریاضی دارد.
ناصر تقوایی زندگی نامه
قبل از ورود رسمی به سینمای داستانی، تقوایی به سمت مستندسازی گرایش پیدا کرد.یکی از نخستین فعالیت‌هایش در سال ۱۳۴۶ با مستندی به نام تاکسی‌متر برای تلویزیون بود.در ادامه آثاری چون «باد جن»، «مشهد قالی»، «فروغ فرخزاد»، «اربعین» از جمله مستندهای مهم اوست. همچنین در پشت صحنه برخی فیلم‌ها مانند خشت و آینه به عنوان نیروی فنی فعالیت داشت.
خانواده ناصر تقوایی
ناصر تقوایی، کارگردان برجسته سینمای ایران، در طول زندگی هنری خود با سه زن ازدواج کرده است
همسر اول ناصر تقوایی
همسر اول ناصر تقوایی، شهرنوش پارسی‌پور، نویسنده و مترجم ایرانی بود که در سال ۱۳۴۶ با این کارگردان برجسته سینما ازدواج کرد. این پیوند هنری که ترکیبی از دنیای سینما و ادبیات بود، شش سال به طول انجامید و در سال ۱۳۵۲ به پایان رسید.
حاصل این ازدواج، یک فرزند پسر به نام علی تقوایی بود که در ایران و فرانسه زندگی کرده و با شکوفه کاوانی، نقاش و مترجم ایرانی-استرالیایی، ازدواج کرده است.
ناصر تقوایی و شهرنوش پارسی‌پور
ناصر تقوایی، کارگردان، مستندساز و فیلمنامهنویس برجسته ایرانی، و شهرنوش پارسی‌پور، نویسنده، مترجم و روزنامه‌نگار، در سال‌های دهه ۱۳۴۰ با یکدیگر آشنا شدند. آن‌ها در سال ۱۳۴۶ ازدواج کردند.
ازدواج آن‌ها، ترکیبی از دنیای سینما و ادبیات بود. شهرنوش پارسی‌پور در ادبیات معاصر ایران شناخته شده بود و آثارش بر مسائل اجتماعی و روانشناختی زنان تمرکز داشت، در حالی که تقوایی با نگاه سینمایی دقیق و شاعرانه، دغدغه‌های اجتماعی و انسانی را به تصویر می‌کشید. این تقارن هنری، زمینهٔ تبادل فکری میان آن‌ها را فراهم کرد.
ناصر تقوایی و همسر دوم
اطلاعات موجود دربارهٔ زندگی مشترک ناصر تقوایی و شهین‌دخت بهزادی محدود است و جزئیات بیشتری در منابع عمومی یافت نمی‌شود.
ناصر تقوایی و مرضیه وفامهر
ناصر تقوایی، کارگردان برجسته سینمای ایران، در طول زندگی خود سه بار ازدواج کرده است. همسر سوم او، مرضیه وفامهر، فیلمساز و بازیگر شناخته‌شده ایرانی است. این دو در سال ۱۳۷۴ با یکدیگر ازدواج کردند و تا زمان درگذشت ناصر تقوایی در کنار هم بودند.
بیوگرافی مرضیه وفامهر
رضیه وفامهر متولد دهه ۱۳۶۰ در تهران است. او فارغ‌التحصیل رشته تئاتر از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران می‌باشد. در کارنامه هنری‌اش، دو بار عنوان برترین بازیگر زن جشنواره تئاتر دانشجویی را برای نمایش‌های «گلادیاتورها» (۱۳۷۲) و «بازیخانه» (۱۳۷۶) کسب کرده است.
فیلم «باد، ده ساله» به کارگردانی او، به عنوان اولین اثر ایرانی، در جمع ده فیلم برتر جشنواره ساندنس جای گرفت. از دیگر آثار شاخص او می‌توان به «پابرهنه در بهشت»، «چای تلخ» و «تهران من حراج» اشاره کرد.
علی تقوایی فرزند ناصر تقوایی
علی تقوایی، تنها فرزند ناصر تقوایی، کارگردان برجسته سینمای ایران، و شهرنوش پارسی‌پور، نویسنده و مترجم شناخته‌شده ایرانی است. او در سال ۱۳۴۷ در تهران به دنیا آمد و بخشی از دوران کودکی‌اش را در ایران و چند سالی را در فرانسه سپری کرد. علی تقوایی در ایران بزرگ شد و همواره با چهره‌های ادبی و هنری ایرانی در ارتباط بود.
وی دارای مدرک کارشناسی‌ارشد زبان فرانسه از دانشگاه تهران است و در حال حاضر در استرالیا زندگی می‌کند. علی تقوایی با شکوفه کاوانی، نقاش و مترجم ایرانی-استرالیایی، ازدواج کرده است. کتاب «آیه‌های زمینی» مجموعه‌ای از اشعار اوست که تصویرسازی‌ها و طراحی‌های آن را همسرش انجام داده است.
بیماری ناصر تقوایی
در سال ۱۴۰۱، اخباری منتشر شد که وضعیت جسمانی ناصر تقوایی جدی‌تر شده و او در منزل بستری است و تحت نظر مراقبت‌های ویژه پرستاری قرار دارد. با این حال، ماهیت دقیق بیماری او هرگز به‌طور رسمی اعلام نشد و در هاله‌ای از ابهام باقی ماند.
ناصر تقوایی درگذشت
ناصر تقوایی، کارگردان برجسته سینمای ایران، در روز سه‌شنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۴ در سن ۸۴ سالگی در بیمارستان نیکان تهران درگذشت. بر اساس اعلام نزدیکان و همسرش، مرضیه وفامهر، علت درگذشت وی عوارض ناشی از بیماری و کهولت سن بوده است. این بیماری در سال‌های اخیر موجب خانه‌نشینی و دوری او از فعالیت‌های سینمایی شده بود.
علت درگذشت ناصر تقوایی
بر اساس اعلام نزدیکان و همسرش، مرضیه وفامهر، علت درگذشت وی عوارض ناشی از بیماری و کهولت سن بوده است. این بیماری در سال‌های اخیر موجب خانه‌نشینی و دوری او از فعالیت‌های سینمایی شده بود.
ناصر تقوایی با آثار ماندگاری چون «ناخدا خورشید»، «دایی‌جان ناپلئون» و «کاغذ بی‌خط» در تاریخ سینمای ایران جایگاه ویژه‌ای دارد. درگذشت او واکنش‌های گسترده‌ای را در میان هنرمندان و علاقه‌مندان به سینما برانگیخت و فقدان این هنرمند بزرگ برای جامعه فرهنگی ایران ضایعه‌ای بزرگ محسوب می‌شود.
زندگی شخصی ناصر تقوایی
یکی از خصوصیات بارز او، زندگی نسبتاً کم‌پروژه در سال‌های بعد از انقلاب بود. خودش در مصاحبه‌ها گفته است که سانسور و محدودیت‌های نظارتی یکی از موانع بزرگ فعالیت‌های سینمایی‌اش شده‌اند.
گفته شده که پروژه‌های نیمه‌کاره زیادی در کارنامه دارد که به دلایلی چون ملاحظات سیاسی یا مالی دنبال نشده‌اند.
علاقه‌مند به ادبیات و عکس‌برداری بوده است؛ نگاهش به هنر متکی بر دیده‌های دقیق، مطالعه و تأمل است. در زندگی شخصی‌اش ساده زیستی دیده می‌شود؛ در آشنایی‌اش با شهرنوش پارسی‌پور نقل شده که آن‌ها در ابتدای زندگی مشترک هزینه‌ها را به کارهایی مثل خرید یخچال مشترک تقسیم می‌کردند و شرایط مالی آسان نبوده است.
عکس پروفایل ناصر تقوایی
عکس ناصر تقوایی کارگردان
عکس خانوادگی ناصر تقوایی
عکس ناصر تقوایی و همسرش
عکس های ناصر تقوایی
عکس ناصر تقوایی
زندگی حرفه ای ناصر تقوایی
زندگی حرفه‌ای ناصر تقوایی تلفیقی از مستندسازی واقع‌گرایانه، سینمای اصیل و تلویزیون ماندگار بود. او با آثاری مانند «دایی‌جان ناپلئون» و «ناخدا خورشید» توانست سبک و نگاه خاص خود را در سینمای ایران تثبیت کند و تأثیر عمیقی بر نسل‌های بعدی هنرمندان ایرانی گذاشت.
فیلم‌ها و آثار ناصر تقوایی
ناصر تقوایی از برجسته‌ترین کارگردانان مؤلف سینمای ایران بود که از دهه ۱۳۴۰ تا اوایل دهه ۱۳۸۰ آثاری ماندگار در قالب فیلم‌های سینمایی، تلویزیونی و مستند تولید کرد. او در هر اثر، نگاهی دقیق به انسان، جامعه و فرهنگ ایرانی داشت و زبان تصویری منحصربه‌فردی را خلق کرد.
ناصر تقوایی و آرامش در حضور دیگران
این فیلم نخستین اثر بلند داستانی ناصر تقوایی است. داستان آن درباره افسر بازنشسته‌ای است که پس از سال‌ها به خانه بازمی‌گردد و با واقعیت‌های تلخ خانواده و جامعه روبه‌رو می‌شود. فیلم نگاهی روان‌کاوانه و اجتماعی دارد و از نخستین تجربه‌های سینمای روشنفکری ایران به‌شمار می‌رود.
ناصر تقوایی و صادق کرده
«صادق کرده» دومین فیلم بلند اوست که با الهام از یک واقعه واقعی ساخته شد. این اثر روایت زندگی یک جوان عشایری است که به دلیل بی‌عدالتی‌های اجتماعی به راه انتقام می‌رود. فیلم با نگاهی انتقادی به ساختار طبقاتی جامعه ساخته شده و از لحاظ تصویربرداری و ریتم، اثری ماندگار است.
ناصر تقوایی و نفرین
فیلم «نفرین» بر اساس داستانی از نویسنده فنلاندی میکا والتاری ساخته شد. این اثر، ماجرای مردی تنها و درگیر در سرنوشت خود است که بین عشق، گناه و نجات در نوسان است. «نفرین» از نظر فضاسازی و تدوین، یکی از متفاوت‌ترین آثار دهه ۵۰ محسوب می‌شود.
ناصر تقوایی و ناخدا خورشید
بدون شک معروف‌ترین و تحسین‌شده‌ترین فیلم ناصر تقوایی است. «ناخدا خورشید» اقتباسی آزاد از رمان «داشتن و نداشتن» اثر ارنست همینگوی است، اما تقوایی آن را در فضای جنوب ایران بومی‌سازی کرده است. این فیلم یکی از شاهکارهای تاریخ سینمای ایران به شمار می‌رود و به‌دلیل فیلمنامه، فیلمبرداری و بازی درخشان علی نصیریان و داریوش ارجمند تحسین شد.
ناصر تقوایی و ای ایران
این فیلم پس از انقلاب ساخته شد و با نگاهی طنزآمیز به دوران خدمت سربازی و نظام اجتماعی ایران، طنزی گزنده و در عین حال انسانی ارائه داد. تقوایی با «ای ایران» توانست نشان دهد که در استفاده از طنز اجتماعی نیز تبحر دارد.
ناصر تقوایی و قصه‌های کیش
قصه‌های کیش – اپیزود «کشتی یونانی» (۱۳۷۷)
در دهه ۷۰، تقوایی اپیزود «کشتی یونانی» را برای پروژه‌ی سینمایی «قصه‌های کیش» ساخت. این فیلم کوتاه با نگاهی شاعرانه، مرگ، سفر و گذر زمان را در قالب تصویری استعاری بررسی می‌کند و از حیث زیبایی بصری بسیار شاخص است.
ناصر تقوایی و کاغذ بی‌خط
آخرین فیلم بلند سینمایی ناصر تقوایی است. این اثر درباره زندگی زناشویی، بحران خلاقیت و نویسندگی است و با بازی هدیه تهرانی و ابوالفضل پورعرب ساخته شد. فیلم نگاهی فلسفی به مفهوم نوشتن، خیال‌پردازی و روابط انسانی دارد و از پختگی هنری کارگردان در سال‌های پایانی فعالیتش حکایت می‌کند.
فیلم مستند ناصر تقوایی
ناصر تقوایی، پیش از آن‌که به‌عنوان فیلمساز داستانی شناخته شود، از مهم‌ترین مستندسازان ایران بود. فعالیت او در این حوزه از اواخر دهه ۱۳۳۰ آغاز شد و بسیاری از مستندهایش امروز به‌عنوان منابع ارزشمند مردم‌شناسی و فرهنگی در آرشیو سینمای ایران نگهداری می‌شوند.
ناصر تقوایی و بادِ جن
بادِ جن (۱۳۴۹)
یکی از مشهورترین و تأثیرگذارترین مستندهای ناصر تقوایی است. او در این فیلم به سراغ آیین «زار» در جنوب ایران رفت؛ آیینی که مردم با موسیقی و رقص، ارواح و نیروهای ماورایی را از بدن بیماران بیرون می‌رانند.
«باد جن» اثری شاعرانه و انسان‌شناسانه است که با موسیقی کوبه‌ای، حرکات آیینی و فیلمبرداری دقیق، روح جنوب ایران را به تصویر می‌کشد. این فیلم بعدها الهام‌بخش بسیاری از مستندسازان درباره آیین‌های بومی شد.
ناصر تقوایی و نخل
نخل (۱۳۴۹)
در این مستند، تقوایی مراسم مذهبی «نخل‌برداری» در شهر یزد را ثبت می‌کند. نخل، تابوت نمادین امام حسین (ع) است که در ایام محرم بر دوش عزاداران حمل می‌شود.
این فیلم از نخستین تلاش‌ها برای مستندسازی آیین‌های مذهبی ایرانی به‌شکل هنری بود و نگاه شاعرانه‌ی تقوایی به سنت‌ها را نشان می‌دهد.
ناصر تقوایی و پنج‌شنبه‌بازار میناب
پنج‌شنبه‌بازار میناب (۱۳۴۸)
«پنج‌شنبه‌بازار میناب» مستندی درباره بازار هفتگی شهر میناب در استان هرمزگان است. در این فیلم، دوربین تقوایی به میان مردم می‌رود و زندگی روزمره، داد و ستد، پوشش و فرهنگ بومی را با نگاهی انسانی و دقیق ثبت می‌کند.
این مستند یکی از بهترین نمونه‌های سینمای مستند نهادینه در ایران به‌شمار می‌رود.
ناصر تقوایی و موسیقی جنوب
موسیقی جنوب (۱۳۵۰)
این فیلم به معرفی نغمه‌ها و سازهای بومی جنوب ایران اختصاص دارد. تقوایی با حساسیت ویژه‌ای، نقش موسیقی در زندگی مردم جنوب و ارتباط آن با آیین‌ها، دریا و کار را بررسی می‌کند.
فیلم از لحاظ صوتی و تصویری، یکی از غنی‌ترین مستندهای فرهنگی ایران است.
ناصر تقوایی و اربعین
اربعین (۱۳۴۹)
در «اربعین»، تقوایی به مراسم مذهبی و سوگواری‌های مردم جنوب ایران در چهلم امام حسین (ع) پرداخته است. او بدون قضاوت یا شعار، فقط ناظر است و از دریچه‌ای انسانی، احساسات جمعی مردم را به تصویر می‌کشد.
این فیلم یکی از نخستین نمونه‌های سینمای مردم‌نگار مذهبی در ایران محسوب می‌شود.
ناصر تقوایی و مشهد قالی
مشهد قالی (۱۳۵۳)
در این مستند، او به سراغ صنعت قالی‌بافی رفته و زندگی بافندگان و محیط کاری‌شان را روایت کرده است. تقوایی در این فیلم نشان می‌دهد که چگونه سنت، فقر و هنر در هم تنیده‌اند.
فیلم از جنبه اجتماعی و بصری اهمیت زیادی دارد و نشانی از دغدغه‌های عدالت‌خواهانه او دارد.
ناصر تقوایی و نان‌خورهای بی‌سواد
نان‌خورهای بی‌سواد (۱۳۴۷)
این مستند درباره وضعیت کارگران بی‌سواد در شهرهاست و تصویری تلخ از فقر، کار طاقت‌فرسا و بی‌عدالتی اجتماعی ارائه می‌دهد. تقوایی در این فیلم از فرم خبری فاصله می‌گیرد و لحن شاعرانه‌ای را جایگزین می‌کند.
ناصر تقوایی و تاکسی‌متر
تاکسی‌متر (۱۳۴۶)
یکی از نخستین مستندهای شهری ناصر تقوایی است. در این فیلم، او با نگاهی طنزآمیز به وضعیت زندگی رانندگان تاکسی و روابط اجتماعی در شهر می‌پردازد. «تاکسی‌متر» نوعی نگاه انتقادی به زندگی مدرن شهری دارد.
ناصر تقوایی و آرایشگاه آفتاب
آرایشگاه آفتاب (۱۳۴۵)
این مستند، ماجرای یک آرایشگاه مردانه را در تهران روایت می‌کند که در آن گفتگوها و رفتارهای روزمره‌ی مردم، طنزی اجتماعی می‌سازد.
فیلم در ظاهر ساده است اما از دل گفتگوهای کوتاه، وضعیت فرهنگی آن دوران را به‌خوبی آشکار می‌کند.
ناصر تقوایی و تمرین آخر
تمرین آخر (تعزیه) (دهه ۱۳۷۰)
در این فیلم، ناصر تقوایی تمرین گروهی تعزیه‌خوانان را ثبت کرده است. فیلم در سکوت و تأمل، نشان می‌دهد که چگونه هنر آیینی با زندگی مردم پیوند خورده است.
این اثر، پلی میان نگاه مستند و شاعرانگی در سینمای اوست.
فیلم کوتاه ناصر تقوایی
ناصر تقوایی، کارگردان برجسته سینمای ایران، در کارنامه هنری خود علاوه بر آثار بلند سینمایی و مستند، فیلم کوتاه تحسین‌شده‌ای به نام «رهایی» (۱۳۵۰) دارد که در جشنواره‌های بین‌المللی معتبر مورد توجه قرار گرفت.
فیلم کوتاه رهایی
«رهایی» فیلم کوتاهی به کارگردانی ناصر تقوایی است که در سال ۱۳۵۰ ساخته شد. این فیلم در جشنواره فیلم ونیز ۱۹۷۲ موفق به کسب جایزه شیر طلای جشنواره شد و در جشنواره‌های سانفرانسیسکو و جیفونی نیز جوایزی را از آن خود کرد. «رهایی» در شانزده جشنواره مهم جهانی به نمایش درآمد و به‌عنوان یکی از شاهکارهای سینمای کوتاه ایران شناخته می‌شود.
در این فیلم، تقوایی با نگاهی شاعرانه و انسان‌گرایانه، به موضوعاتی چون آزادی، رهایی و جبر اجتماعی می‌پردازد. فیلم با استفاده از نمادها و تصاویر استعاری، داستانی عمیق و تأثیرگذار را روایت می‌کند.
سریال ناصر تقوایی
سریال «دایی‌جان ناپلئون» (۱۳۵۵) ساخته ناصر تقوایی، یکی از آثار برجسته تلویزیونی ایران است که بر اساس رمان طنزآلود ایرج پزشکزاد به همین نام ساخته شد. این مجموعه در ۱۴ قسمت ۴۵ تا ۶۰ دقیقه‌ای از تلویزیون ملی ایران پخش شد و به‌سرعت به یکی از محبوب‌ترین سریال‌های تاریخ تلویزیون ایران تبدیل گردید.
ناصر تقوایی، کارگردان و تهیه‌کننده این سریال، با انتخاب دقیق بازیگران و طراحی صحنه‌های متناسب با فضای داستان، توانست اثری ماندگار خلق کند. تصویربرداری در خانه امین‌السلطان (خانه اتحادیه) در تهران انجام شد که با معماری خاص خود، به فضای داستانی سریال افزوده است.
دایی‌جان ناپلئون ناصر تقوایی
داستان حول محور زندگی سعید، جوانی اهل تهران، می‌چرخد که در خانه‌ای با دایی‌جان ناپلئون، مردی که خود را درگیر توهمات سیاسی می‌بیند، زندگی می‌کند. او و خانواده‌اش درگیر ماجراهای طنزآمیز و موقعیت‌های پیچیده‌ای می‌شوند که به‌طرز ماهرانه‌ای به نقد رفتارهای اجتماعی و باورهای عامیانه می‌پردازد.
- بازیگران برجسته
- غلامحسین نقشینه – در نقش دایی‌جان ناپلئون
- پرویز فنی‌زاده – در نقش آقا جان
- پرویز صیاد – در نقش اسدالله میرزا
- سعید کنگرانی – در نقش سعید
- نصرت‌الله کریمی – در نقش سرهنگ
- پروین ملکوتی – در نقش عزیزالسلطنه
- مینو ابریشمی – در نقش طاهره
بازیگران فوت شده سریال دایی جان ناپلئون
سعید کنگرانی (بازیگر نقش «سعید»)
سعید کنگرانی در نقش «سعید»، راوی داستان و معشوق «لیلی»، در این سریال ایفای نقش کرد. او در دهه‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ در سینمای ایران حضور داشت و پس از انقلاب، به‌مدت طولانی از عرصه بازیگری دور بود. وی در نهایت در سن ۶۴ سالگی درگذشت.
نصرت‌الله کریمی (بازیگر نقش «آقاجان»)
نصرت‌الله کریمی در نقش «آقاجان»، پدر «سعید»، در این سریال حضور داشت. او علاوه بر بازیگری، در زمینه‌های گریم، کارگردانی و طراحی عروسکی نیز فعالیت داشت و آثار متعددی در این حوزه‌ها خلق کرد.
محمدعلی کشاورز (بازیگر نقش «سرهنگ»)
محمدعلی کشاورز در نقش «سرهنگ»، یکی از شخصیت‌های کلیدی سریال، ایفای نقش کرد. او از بازیگران برجسته تئاتر، سینما و تلویزیون ایران بود و در طول دوران فعالیت هنری‌اش، آثار متعددی ارائه داد.
بهمن زرین‌پور (بازیگر نقش «پوری»)
بهمن زرین‌پور در نقش «پوری»، یکی از شخصیت‌های فرعی اما تأثیرگذار سریال، حضور داشت. او علاوه بر بازیگری، در زمینه‌های گریم و طراحی صحنه نیز فعالیت داشت و در آثار مختلفی مشارکت کرد.
محمد ورشوچی (بازیگر نقش «آسپیران غیاث‌آبادی»)
محمد ورشوچی در نقش «آسپیران غیاث‌آبادی»، یکی از شخصیت‌های فرعی سریال، ایفای نقش کرد. او در عرصه تئاتر و سینما فعالیت داشت و در آثار مختلفی حضور پیدا کرد.
کتاب‌های ناصر تقوایی
ناصر تقوایی، کارگردان، نویسنده و عکاس برجسته ایرانی، علاوه بر فعالیت‌های سینمایی‌اش، آثار مکتوبی نیز از خود به‌جا گذاشته است.
ناصر تقوایی و تابستان همانسال
تابستان همانسال (۱۳۴۸)
اولین مجموعه داستان کوتاه ناصر تقوایی که در سال ۱۳۴۸ منتشر شد. این اثر با نگاهی روان‌شناسانه به روابط انسانی و فضای اجتماعی ایران در دهه ۴۰ می‌پردازد.
ناصر تقوایی و مجموعه کوچک جنگلی
مجموعه کوچک جنگلی
این کتاب شامل مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه است که تقوایی در آن‌ها به بررسی زندگی و فرهنگ مردم شمال ایران می‌پردازد.
ناصر تقوایی و به روایت ناصر تقوایی
به روایت ناصر تقوایی (گفت‌وگو با احمد طالبی‌نژاد)
در این کتاب، ناصر تقوایی از تجربیات و دیدگاه‌های خود در زمینه سینما و ادبیات معاصر ایران سخن می‌گوید. این اثر به‌صورت گفت‌وگو با احمد طالبی‌نژاد تنظیم شده است.
افتخارات ناصر تقوایی
- جایزه شیر نقره‌ای جشنواره فیلم ونیز (۱۹۷۲): برای فیلم «آرامش در حضور دیگران»
- جایزه پلنگ برنزی جشنواره فیلم لوکارنو (۱۹۸۸): برای فیلم «ناخدا خورشید»
- جایزه تندیس طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم سانفرانسیسکو (۱۹۷۲): برای فیلم کوتاه «رهایی»
- نامزدی نخل طلایی جشنواره فیلم کن (۱۹۹۹): برای فیلم «قصه‌های کیش»
جوایز داخلی ناصر تقوایی
- جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم سوم جشنواره سینمایی سپاس تهران (۱۳۵۱): برای فیلم «صادق کرده»
- تندیس زرین بهترین فیلم از نگاه منتقدان و نویسندگان جشن خانه سینما (۱۳۷۶): برای فیلم «کاغذ بی‌خط»
- نشان فیروزه جشنواره «سینما حقیقت» (۱۳۹۲): به پاس یک عمر فعالیت هنری
کارهای نافرجام ناصر تقوایی
ناصر تقوایی در کارنامه هنری خود چندین پروژه سینمایی و تلویزیونی ناتمام دارد. از جمله آن‌ها می‌توان به مجموعه تلویزیونی «داستان‌سرایان» (۱۳۵۷) اشاره کرد که قرار بود به زندگی و آثار نویسندگان برجسته ادبیات معاصر بپردازد اما نیمه‌تمام ماند. پیش از انقلاب، او قصد داشت «شوهر آهو خانم» نوشته علی‌محمد افغانی را بسازد که این پروژه نیز به سرانجام نرسید.
پس از انقلاب، پروژه بزرگ «کوچک جنگلی» که خود نوشته بود، در سال ۱۳۶۲ نیمه‌کاره رها شد. همچنین دو پروژه مشهور دیگر، «زنگی و رومی» (۱۳۸۱) و «چای تلخ» (۱۳۸۲)، به دلایل مختلف ناتمام ماندند. تقوایی در دی‌ماه ۱۳۸۲ فیلم جنگی «چای تلخ» را کلید زد اما مشکلات مالی، سانسور و عدم حمایت مراکز دولتی مانع از تکمیل آن شد و پروژه نیمه‌تمام باقی ماند.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
